Nguyễn Quang A
(Tác giả gửi bản gốc cho Dân Quyền, bài được đăng trên Dân Việt đã đổi tên bài gốc thành "PCI, JTC và niềm tin")
Báo
chí đặt câu hỏi vì sao đường giao thông ở Việt Nam đắt gấp 3-4 lần giá quốc tế?
Lãng phí, tham nhũng, hối lộ là một phần của câu trả lời. Người ta cũng nói rất
nhiều về tham nhũng trong đầu tư công, nhất là từ nguồn vốn ODA. Việt Nam ít
khi phát hiện ra những vụ tham nhũng, hối lộ như vậy.
Báo
chí và tòa án Úc đã phanh phui ra vụ in tiền polimer khi công ty Úc hối lộ những
khoản tiền lớn cho các quan chức ngân hàng và an ninh Việt Nam. Có lẽ do nhạy cảm
về an ninh chẳng thấy ai làm sao cả. Phía Việt Nam không điều tra vì “chưa có
yêu cầu của phía bạn.”
Báo
chí và tòa án Nhật phanh phui ra vụ công ty tư vấn PCI của họ hối lộ các quan
chức Việt Nam trong dự án đại lộ Đông Tây với số tiền 2,43 triệu USD, nhưng chỉ
xác lập án hình sự của 2 khoản là 0,82 triệu USD từ tháng 6-2008.
Lần
này “phía bạn” không chỉ yêu cầu mà còn ép sát nút (với tuyên bố ngưng khoản
ODA 700 triệu USD vào tháng 12-2008) vì vụ PCI, thì người ta mới rục rịch đưa
con pháo ra đỡ đầu chịu báng. Huỳnh Ngọc Sỹ bị kết án ban đầu chỉ 3 năm tù vào
tháng 9 năm 2009, rồi án chung thân về tội nhận hối lộ vào tháng 10-2010, sau
đó được giảm xuống 20 năm vì tội nhận hối lộ 262 ngàn USD (chỉ nằng khoảng 1/10
con số thật và 1/3 con số Nhật truy tố).
Vụ
công ty tư vấn JTC của Nhật bản thú nhận đút lót cho các quan chức Đường sắt Việt
Nam 80 triệu Yên (hơn 16 tỷ đồng hay khoảng 0,8 triệu USD) được JTC khai
nhận ngày 21-3-2014. Bộ Giao thông Vận tải đã làm việc với phía Nhật Bản và có
báo cáo Chính phủ và các cơ quan hữu quan vào ngày 24-3-2014. Có thể thấy trong
vụ này phía Việt Nam có vẻ đã nhanh hơn vụ PCI. Có lẽ không có quá nhiều ông to
dính vào như vụ PCI nên đánh từ mông trở xuống dễ hơn.
Đấy
là những vụ do nước ngoài phanh phui. Những thông tin như vậy phải được coi là
thông tin tố giác và cơ quan chức năng phải vào cuộc và không thể né tránh hay
làm chiếu lệ vì “bạn chưa yêu cầu.” Chắc lần này phía Nhật cũng sẽ yêu cầu như
vụ PCI.
Hy
vọng chính quyền Việt Nam vào cuộc nhanh chóng như dấu hiệu ban đầu mấy ngày
qua ở Bộ Giao Thông vận tải để trừng trị không chỉ những con ruồi mà cả những
con chuột rồi đến bọn hổ tham nhũng.
Làm
được vậy may ra mới cải thiện được một chút lòng tin của công chúng vào cơ quan
nhà nước mà lòng tin đó là một nhân tố hết sức quan trọng để phát triển đất nước.
Tham
nhũng ở Việt Nam là tham nhũng đại trà, tràn lan cho nên chỉ số cảm nhận về
tham nhũng của Việt Nam rất tồi, đứng hàng 116/177 quốc gia (số càng cao càng xấu).
Còn
quyền lực thì còn tham nhũng, vì tham nhũng là lạm dụng quyền lực được trao để
mưu cầu lợi ích riêng. Lợi ích không chỉ là tiền. Lợi ích có thể là bản thân
quyền lực, là chức vụ, là những đặc ân,… và cuối cùng mới là tiền, tuy tham
nhũng tiền bạc dễ thấy. Có mấy ai lên án tham nhũng quyền lực!
Và
tham nhũng thời nào, ở đâu cũng có. Vấn đề là mức độ, nếu không phổ biến, hiếm
thì không gây quá bức xúc, còn tham nhũng tràn lan, phổ biến và nghiêm trọng
thì có thể dẫn tới động loạn xã hội.
Như
thế phòng chống tham nhũng là quan trọng và cách hữu hiệu nhất là xây dựng nền
dân chủ thực sự, có sự cạnh tranh chính trị, tôn trọng tự do báo chí, tôn trọng
quyền của người dân và để họ lên tiếng.
0 comments:
Đăng nhận xét