Từ Tân Phú qua Di Linh đến Đà Lạt ~ Diễn Đàn CTM

Huỳnh Ngọc Chênh

Đi Di Linh là để thăm tù nhân lương tâm Đỗ Thị Minh Hạnh, nhà đấu tranh công đoàn nổi tiếng vừa ra khỏi nhà tù, đi Đà Lạt là để thăm viếng những nhà phản biện lão thành Hà Sĩ Phu, Mai Thái Lĩnh, Bùi Minh Quốc, Bảo Cự, Huỳnh Nhật Tấn, Huỳnh Nhật Tân là những kẻ sĩ mà nhiều người ngưỡng mộ, thế tại sao có Tân Phú vào đây? Tân Phú là địa danh nào?

Tân Phú là quận Tân Phú của Sài Gòn, quận mới thành lập từ cái sự tách ra từ quận Tân Bình. Chuyến du hành của tôi bắt đầu từ quận Tân Phú nầy vào trưa ngày 28.6.2014, khi được mời dự đám cưới của hai bạn trẻ trong nhóm No- U Sài Gòn.

Cô dâu, chú rễ và các bạn trẻ trong các nhóm dân sự

Châu Văn Thi là công nhân dàn khoan, anh làm việc ngoài khơi cho công ty dầu khí, vì tham gia vào nhóm No U Sài gòn và tham gia các cuộc biểu tình chống Tàu cộng xâm lược nên bị buộc thôi việc. Không vì thế mà anh nhụt lòng yêu nước, anh tiếp tục đi theo con đường mình đã chọn, tiếp tục tham gia vào các hoạt động yêu nước và đấu tranh cho nhân quyền. Trong bước đường dấn thân, Châu Văn Thi gặp người con gái đồng chí hướng đó là cô gái xinh đẹp Nguyễn Thảo Chi cũng là một người trẻ kiên cường trong nhóm No U. Thảo Chi chính là em gái của Nguyễn Hoàng Vi. Thảo Chi không lẫy lừng như chị Hoàng Vi, nhưng em cùng mẹ là hậu phương vững chắc là chỗ dựa vững vàng cho người chị đấu tranh.

Một đám cưới đẹp như vậy thì không thể nào không đi dự dù tôi chỉ nhận được lời mời qua một tin nhắn trên mạng. Sau nầy, khi đến dự đám cưới thì mới hay rằng phần lớn khách mời đều nhận thiệp qua tin nhắn như tôi vì lý do muốn tránh né sự quậy phá của bọn giả danh côn đồ. Đất nước sao mà cùng khổ, đến hạnh phúc chính đáng của đôi trẻ cũng phải che dấu...Mà che dấu cũng phải vì tại tiệc cưới tôi đã gặp rất nhiều anh chị em trẻ thường xuất hiện trong các cuộc biểu tình chống Tàu cộng, nhiều anh chị em trong nhóm No U, nhóm Nhặt Rác, nhóm Cà Phê Nhân Quyền, nhóm Con Đường Việt Nam, một số cựu tù nhân lương tâm như Nguyễn Hữu Cầu, Phạm Minh Hoàng, Phạm Bá Hải, Đinh Nhật Uy, Nguyễn Phương Uyên, Nguyễn Trung Nam...và cả phụ huynh của các tù nhân lương tâm trẻ như mẹ Kim Liên của Uy- Kha, mẹ Nhung của Nguyễn Phương Uyên...Mọi người có dịp gặp nhau đông đủ nên rất vui trong ngày vui của Châu Văn Thi - Nguyễn Thảo Chi, lại càng vui hơn khi nghe tin Đỗ Thị Minh Hạnh được trả tự do đã về gần đến nhà tại Di Linh. Nhưng rồi nỗi buồn lâu dài về sự hèn nhục của đất nước trước hành vi côn đồ của bọn xâm lược dần dần át đi niềm vui nhất thời. Những bài hát yêu nước lại vang lên trong tiệc cưới thay cho những bài chúc tụng chung chung...Ai đó đã cất vang bài hát Việt Nam Tôi Đâu của Việt Khang và mọi người cùng hát theo...

Tuyến Xích Lô, người đàn ông không bán nước cũng có mặt trong tiệc cưới,

đứng giữa nhà báo Trương Minh Đức và anh...

Sắp tàn tiệc, thấy một nhóm anh em trẻ vẫn còn đang xúm lại bàn chuyện, tôi hỏi, có gì mới không? Ngày mai đi Di Linh thăm Minh Hạnh, anh có tham gia không? Sao lại không?

Thế là sáng sớm ngày 29.6.2014 tôi có mặt trên chuyến xe đò Sài Gòn- Di Linh cùng với mọi người đi thăm Minh Hạnh.

Nhóm chúng tôi gồm nhà báo Trương Minh Đức, ông Hoàng là cha của tù nhân lương tâm Nguyễn Hoàng Quốc Hùng (bị tù cùng vụ án với Đoàn Huy Chương và Đỗ Thị Minh Hạnh), cựu TNLT Phạm Bá Hải, cựu TNLT Phan Thanh Hải, Lê Quốc Quyết (em trai TNLT Lê Quốc Quân), Huỳnh Công Thuận và tôi. Khi lên xe đi chúng tôi mới hay tin từ tối qua, nhóm các bạn trẻ Hoàng Dũng, Peter Lâm Bùi, Miu Mạnh Mẽ, Gió Lang Thang đã đón xe đi từ trước và hiện đang có mặt tại nhà Minh Hạnh.

Mãi đến hơn 2 giờ chiếu chúng tôi mới đến được Di Linh, Lâm Đồng. Thị trấn cao nguyên mưa lất phất, nhà Minh Hạnh không xa trung tâm bao nhiêu nhưng chúng tôi phải đi taxi vì ướt, lạnh. Xe đỗ trước cổng nhà, một cô gái tròn trỉnh, tươi tắn chạy ào ra chào đón chúng tôi. Đó là Đỗ Thị Minh Hạnh.

Minh Hạnh không cao lắm, lại đột ngột tăng cân một cách khó hiểu từ hai tháng trước ngày được tự do nên trông khá mập tròn, không còn hình dáng thon mãnh như trong các bức ảnh chụp trước đây khi chưa vào tù. Tuy vậy, khuôn mặt rạng ngời, nụ cười tươi tắn và ánh nhìn tự tin đã cuốn hút sự tin tưởng của mọi người ngay từ giây phút đầu tiên mới tiếp xúc.

Trước những câu hỏi vồ vập của mọi người, Minh Hạnh chậm rãi, từ tốn và rất mạch lạc kể lại câu chuyện trong tù cho mọi người nghe. Hạnh đưa cảm xúc của mình vào từng mạch chuyện, khi vui, khi buồn, lúc căm giận, lúc khinh bỉ...nhưng luôn biết kìm nén để không sa quá đà vào sự bi lụy thái quá trước cảnh thương tâm của bạn tù hoặc sự căm phẫn đến tột cùng trước những hành vi tàn ác đê tiện. Hạnh kể chuyện bị hành hạ tinh thần và vật chất trong tù, chuyện gian khó đấu tranh với lực lượng cai tù, chuyện đấu tranh và khuất phục với đám đông thường phạm bị cai tù giật dây uy hiếp và hành hung Hạnh, chuyện chuyển trại, chuyện gặp gỡ bạn bè đồng chí trong tù, chuyện tiếp xúc với phái đoàn nhân quyền nước ngoài vào thăm. Trong các câu chuyện, Hạnh thường xuyên nhắc đến các bạn tù đồng cảnh ngộ và toát lên mối quan tâm lo lắng đến hoàn cảnh của từng người.

Ánh mắt Hạnh rạng rỡ, giọng Hạnh lộ ra sự tin yêu tự hào khi nói về Tạ Phong Tần. Hạnh kể: Chị Tạ Phong Tần chuyển đến trại Xuân Lộc với Hạnh được vài ngày thì Hạnh phải chuyển ra Hà Nội. Nhưng chỉ vài ngày mà chị Tần đã truyền cho Hạnh một nguồn cảm hứng và một niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng. Những giờ tập trung chung, hai chị em đã bắt lên những bài hát đấu tranh để các bạn tù khác cùng hát theo, đó là những bài hát hừng hực khí thế đấu tranh đã có từ trước hoặc những bài do Hạnh mới sáng tác trong tù. Hạnh kể, chị Tần là một phụ nữ mạnh mẽ, kiên cường, luôn đứng lên đấu tranh trực diện với các giám thị về mọi sự sai trái và bất công trong lao tù. Hạnh nói đầy vẽ tự hào và tin yêu: "Mỗi lần chị Tần nói lý lẽ, các giám thị chỉ còn nước cúi đầu im lặng lắng nghe, không cãi lại được một lời. Và chính vì vậy mà chị Tần còn phải bị hành hạ lâu dài. Nhưng không sao. Những chuyện ấy không ăn thua gì với chị"

Một người, dưới mắt chúng tôi, đầy tự tin, rất kiên cường và mạnh mẽ như Minh Hạnh mà mến phục Tạ Phong Tần đến như vậy thì ắt hẳn Tạ Phong Tần phải là người như thế nào. Qua những gì biết về tính cách của Tạ Phong Tần, chúng tôi hoàn toàn tin vào những gì Minh Hạnh kể, để từ đó vững tin rằng, ngay trong chốn lao tù khắc nghiệt, các tù nhân lương tâm vẫn kiên cường tiếp tục tiến hành cuộc đấu tranh khốc liệt cho công lý và lẽ phải.

Hạnh nhiều lần cố nén nước mắt khi kể về hoàn cảnh của tù nhân lương tâm Mai Thị Dung. Chị Dung là tín đồ Phật giáo Hòa Hảo theo phái chân truyền bị kết án 11 năm tù giam vì không chịu khuất phục và nhận tội theo qui chụp của cơ quan chức năng. Hạnh kể, sức khỏe chị Dung ngày càng suy kiệt, chị mang đủ thứ bệnh trong người sau khi vào tù, chị nằm liệt giường, vệ sinh tại chỗ, không tự đi lại được. Hạnh luôn tìm mọi cơ hội để giúp đỡ và chắm sóc chị. Hạnh phải thường xuyên vào bưng bô đi đỗ và giúp chị Dung làm vệ sinh. Hạnh không chống lại việc lao động, nhưng vì chị Dung, Hạnh tuyên bố với trại tù Thanh Xuân: Nhà nước bắt tôi ở tù thì phải lo cho tôi ăn chứ không phải tôi phải tự lo ăn bằng lao động của mình. Tôi dứt khoát không đi lao động. Hạnh đấu tranh như vậy để được ở nhà chăm sóc cho chị Dung. Trước đây một tháng, khi Hạnh được thông báo sẽ được trả tự do, Hạnh nêu lên ý kiến: Tại sao lại trả tự do cho tôi trong khi chị Dung đang bệnh tật nặng nề cần phải ra ngoài chữa trị lại không trả tự do cho chị? Hạnh nhiều lần đòi hỏi trả tự do cho chị Dung về chữa bệnh. Hạnh nói, Hạnh vừa vui nhưng vừa đau buồn khi cầm tờ quyết định ra tù vì Hạnh lo lắng Hạnh ra rồi không còn ai chăm sóc cho chị Dung. "Bỏ chị ấy ở lại một mình, lòng Hạnh đau như cắt, nhưng không biết làm sao. Hạnh nguyện với lòng, khi ra tù sẽ dành thời gian đấu tranh cho chị Dung"

Chỉ gặp được Minh Hạnh trong vài tiếng đồng hồ, trong không khí tấp nập người ra kẻ vào thăm viếng chào hỏi làm Hạnh không có nhiều thời giờ để chuyện trò, chưa kể liên tục có những cuộc điện thoại từ nước ngoài xin phỏng vấn, nhưng những điều tôi muốn viết về cô gái kiên cường nầy thì phải cần rất nhiều trang giấy. Tuy nhiên xin dừng tại đây, hãy để sự cảm nhận chân thực về Minh Hạnh qua một số video clip mà các bạn ghi được dưới đây.

II (tiếp theo)

(Video clip do blogger Huỳnh Công Thuận ghi)

Khi đang ở nhà Minh Hạnh thì có cuộc gọi viber từ Châu Âu về. Đó là chị Ngọc Minh, người mẹ anh hùng vĩ đại của Minh Hạnh, gọi về từ kinh đô Viên. Chị đã đi khắp thế gian để đòi hỏi công lý cho đứa con gái bé bỏng của mình, nay đứa con gái ấy đã về đến nhà mà chị vẫn còn lưu lạc xứ người. Chị nói chuyện và cám ơn tất cả mọi người đang có mặt tại nhà chị để chung niềm vui to lớn có được từ kết quả của cuộc đấu tranh trường kỳ không mệt mỏi của chị. Tôi không quen biết chị trước đây, nhưng biết có tôi tại nhà chị, chị vui mừng nói chuyện với tôi. Chị bất ngờ vì sự có mặt của tôi và tỏ lời cảm ơn nồng nhiệt. Tôi nói với chị: Chúng tôi phải cảm ơn chị mới đúng. Cám ơn chị đã sinh ra một người con Đỗ Thị Minh Hạnh, cám ơn về cuộc chiến đấu của chị để đem lại công lý cho Minh Hạnh.

Chị Ngọc Minh điều trần trước QH Hoa Kỳ

Mỗi người dấn thân vào cuộc chiến đấu luôn có một hậu phương âm thầm phía sau. Người dấn thân bị bắt vào tù, hậu phương chuyển ngay ra tiền tuyến. Minh Hạnh vào tù, mẹ Ngọc Minh xuất hiện, xả thân còn gấp 10 lần con gái, nếu mẹ Ngọc Minh bị bắt, bố Ty- chồng Ngọc Minh- sẽ tiến ra tuyến lửa. Giết chết một ông Trịnh Ngọc Tùng, xuất hiện ngay một Trịnh Kim Tiến và nhiều Trịnh Kim Tiến dự trữ khác. Giam cầm ông Huỳnh Ngọc Tuấn, xuất hiện ngay hàng loạt Huỳnh Ngọc Tuấn khác trẻ trung mãnh liệt hơn, đó là Huỳnh Thục Vy, Huỳnh Trọng Hiếu, Huỳnh Khánh Vy, Huỳnh Phương Ngọc, Trầm Tử...Nhốt Nguyễn Phương Uyên, xuất hiện ngay chị Nhung mẹ Phương Uyên. Bắt giam Đinh Nguyên Kha, xuất hiện ngay anh trai Đinh Nhật uy, bắt giam Đinh Nhật Uy, có ngay mẹ Kim Liên và chị Thạch Thảo tiến lên tuyến đầu, đấu tranh tuy mềm dẻo nhưng kiên trì hơn. Đưa Điếu Cày vào tù, có ngay chị Dương Thị Tân tuy đã ly hôn cũng quay trở lại bước ra tuyến đầu cùng con trai đấu tranh quyết liệt. Sau lưng Tạ Phong Tần có mẹ Kim Liêng bước ra tự thiêu, có các em trai, gái tiến lên tiếp nối. Sau lưng Cù Huy Hà Vũ có vợ Dương Hà, bên cạnh luật sư Lê Quốc Quân, có em trai Lê Quốc Quyết, bên cạnh Lê Thị Phương Anh có chồng Lê Anh Hùng, sau lưng Trần Huỳnh Duy Thức có cha Trần Văn Huỳnh, bên cạnh Mai Thị Dung có chồng Võ Văn Bửu, sau lưng Bùi Hằng có con trai Bùi Trung và Bùi Nhân- được biết con trai Bùi Trung đang có mặt tại Mỹ để đấu tranh cho mẹ mình ...Chưa kể đàng sau tất cả những người dấn thân đó là một lực lượng các hội đoàn xã hội đang càng ngày càng phát triển lớn mạnh, sẵn sàng hỗ trợ bằng mọi cách.

Nhà cầm quyền không nên mơ một giấc mơ rằng có thể dùng bạo lực chuyên chính tiêu diệt hết những người dấn thân vì một xã hội văn minh, một đất nước tiên tiến giàu mạnh; bắt giam được hết những người dân oan; làm run sợ những người yêu nước...

Nhà thơ Bùi Minh Quốc truyền lửa cho chàng trai trẻ Gió Lang Thang

Chiều tối, rời khỏi nhà Minh Hạnh, thay vì trở lại Sài Gòn, các bạn trẻ đề nghị đón xe đi Đà Lạt. Các bạn nói: Đã lên đến đây mà không ghé đến chào hỏi các bậc danh sĩ lão thành Đà Lạt mà lâu nay chúng mình mến mộ là một sự thiếu sót lớn. Các danh sĩ đó là tiến sĩ Hà Sỹ Phu, người đã làm rúng động hệ thống lý luận của đảng CSVN bắng bài viết "Dắt tay nhau đi dưới bảng chỉ đường của trí tuệ", là nhà phản biện kiên trì Mai Thái Lĩnh, là nhà thơ lẫy lừng Bùi Minh Quốc, là nhà tranh đấu Tiêu Dao Bảo Cự, là anh em Huỳnh Nhật Tấn và Huỳnh Nhật Tân, cán bộ của đảng đã khẳng khái bỏ đảng, bỏ chức ngay những năm đầu sau 75.

Xe đến Đà Lạt khá trễ nên anh em chỉ đến được nhà của tiến sĩ Hà Sĩ Phu và gặp được cả bác Mai Thái Lĩnh tại đó. Bác Bùi Minh Quốc hẹn sáng mai mời đến nhà uống cà phê, còn hai bác họ Huỳnh và bác Bảo Cự thì rất tiếc đã đi xa chưa về.

Tại nhà bác Hà Sĩ Phu và hôm sau tại nhà bác Bùi Minh Quốc, hai thế hệ già trẻ gặp nhau, tuy mới lần đầu biết mặt nhưng cứ tưởng như đã quen biết nhau từ lâu. Thế giới mạng đã giúp cho các thế hệ giao tiếp, kết nối và hòa nhập với nhau trên nhiều lãnh vực. Những chuyện còn chưa rõ, những quan điểm còn khác biệt, được hai nhóm trao đổi với nhau từ tối ở nhà bác Hà Sĩ Phu tiếp nối qua sáng hôm sau tại nhà bác Bùi Minh Quốc. Các bác kể cho các bạn trẻ nghe về khoảng thời gian tăm tối bị đàn áp, bị cô lập chỉ vì mạnh dạn lên tiếng phản biện nhằm thúc đẩy tiến trình đổi mới và dân chủ hóa đất nước. Các bác nói: Nhiều lúc chúng tôi cứ ngỡ rằng thế hệ chúng tôi chết đi sẽ không còn ai biết tới, không còn ai tiếp tục đứng lên phản biện, đấu tranh với sự sai trái... nào ngờ ngày hôm nay có cả một thế hệ trẻ đông đảo tiếp nối. Các bạn đã công khai đến với chúng tôi mà không sợ thế lực nhà cầm quyền hù dọa.

Thật ra chúng tôi đã bị hù dọa ngay sau khi ra khỏi nhà bác Hà Sĩ Phu vào tối hôm đó. Vài cái đuôi đã bám theo chúng tôi về đến khách sạn. Tôi nói anh em gởi giấy tờ đúng thủ tục để tối khỏi bị làm khó dễ. Lê Quốc Quyết và Gió Lang Thang tinh nghịch, sau khi nhận phòng liền ra khỏi khách sạn, lang thang đi ăn chơi khắp mọi nơi cho đến 12 giờ mới về, làm cho mấy cái đuôi phải chia ra, một nửa canh gát trước khách sạn, một nửa lê lết bám theo hai chàng khá là cực nhọc.

Chờ cho hai chàng đi chơi về lại phòng, một lực lượng công an chìm nổi và dân phòng đông đảo ập vào kiểm tra các phòng. Chúng tôi, từng phòng một bị đập cửa gọi dậy để kiểm tra. Tôi và Huỳnh Công Thuận ở chung một phòng không cho kiểm tra vì đã đăng ký hợp pháp. Viên công an trưởng đoàn bịa ra cớ rằng vì khách sạn báo cáo số khách đến trú ít hơn so với thực tế nên phải đi kiểm tra (làm sao mà biết khách ít hơn) và nại lý do nhân viên tiếp tân cất giấy tờ chúng tôi vào tủ rồi khóa lại và mang chìa khóa về nhà nên không biết chúng tôi là ai do vậy cần phải hỏi tên tuổi chúng tôi. Tôi và Thuận sẵn sàng khai tên họ, nhưng khi viên trưởng đoàn hỏi chúng tôi đến đây lúc mấy giờ và dự định ở bao lâu thì tôi phản ứng ngay: Các anh có cần thiết phải xâm phạm vào quyền riêng tư của môt công dân hợp pháp như chúng tôi không?

Biết không hù dọa gì được chúng tôi, đoàn kiểm tra đông đảo lặng lẽ rút lui, lúc đó Hà Lan vừa đá thủng lưới Mexico bàn thứ hai.

Huỳnh Ngọc Chênh

* Vài hình ảnh về Minh Hạnh sau khi được trở về nhà: