Nghịch cảnh hai loại ứng cử viên Quốc hội tiếp xúc cử tri

J.B Nguyễn Hữu Vinh

Hôm qua, xem trên truyền hình, thấy các ông Nguyễn Phú Trọng, Trương Tấn Sang, Nguyễn Tấn Dũng, Lê Hồng Anh… tiếp xúc cử tri mà thấy mát lòng mát dạ.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp xúc cử tri.

Lại đọc trên tờ Đại Đoàn kết, cơ quan của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nơi tổ chức giới thiệu, hiệp thương các ứng cử viên cho Quốc hội bài viết “Trân trọng người tự ứng cử” thì “Bản chất bầu cử là sự lựa chọn của cử tri, là sự khẳng định tín nhiệm của nhân dân. Nếu không có số đại biểu dư so với đại biểu do trung ương và địa phương giới thiệu thì MTTQ chỉ còn cách 100% biểu quyết để đủ chỉ tiêu bầu như cơ cấu” nên nghĩ rằng kỳ này mấy ông tự ứng cử chắc được trọng vọng lắm.

Thậm chí tờ báo còn trích nguyên cả “Tư tưởng HCM” như sau “Như vậy, trong tư tưởng của Ct HCM thì không phải chỉ đại biểu do trung ương hay các địa phương giới thiệu mới đủ uy tín để cử tri lựa chọn, mà cả những người tự ứng cử, dám dũng cảm ra ứng cử cũng là những người cần được quan tâm và trân trọng”.

Cũng trên tờ báo này, linh mục Phan Khắc Từ được chỉ định ứng cử đại biểu quốc hội nói rằng “Giáo hội cũng luôn khuyên nhủ người công giáo tốt đồng thời phải là người công dân tốt nghĩa là phải có trách nhiệm đối với đất nước trong tất cả các lĩnh vực như chính trị, xã hội, kinh tế… Theo tôi, mỗi tỉnh, nhất là những tỉnh, thành có đông đồng bào Công giáo lại càng cần những người tiêu biểu, đại diện cho giới của mình tham gia làm ĐBQH cũng như HĐND các cấp”.

Linh mục Phan Khắc Từ: Những người có đầy đủ   phẩm chất, tư cách và khả năng đảm nhận tốt những công việc chung thì mới được lựa chọn.

Như vậy thì còn gì dân chủ hơn và chẳng còn lý do gì mà người công giáo không tham gia thật sôi nổi?
Tối nay, được luật sư Lê Quốc Quân mời đến dự với anh một cuộc họp tổ dân phố để gặp gỡ lấy tín nhiệm khi anh tự ứng cử vào Đại biểu Quốc hội.
Một vài anh bạn bảo: “Thôi, không nên đi làm gì, tất cả chỉ là diễn hết đấy mà, kịch bản soạn sẵn rồi, làm gì có chuyện như trên truyền hình với người tự ứng cử?”
Một người cãi lại: “Thì làm gì cũng phải đúng luật lệ chứ, người tự ứng cử được báo chí Mặt trận nói lên quan điểm rõ ràng là trân trọng, tại sao không đi xem nó thế nào chứ, không đến mà xem lại cứ nghĩ tiêu cực thế là không nên, nhà nước ta là nhà nước dân chủ gấp triệu lần dân chủ tư sản, không học thuộc bài à?”.
Mấy anh em nghĩ rằng, chắc lại được vào hội trường rộng rãi, thoáng đãng, có hoa, có báo chí, truyền hình… cũng như các vị ứng cử nêu trên. Vì theo luật pháp quy định, mọi công dân bình đẳng trước pháp luật. Luật không ghi điều quy định nào là Tổng Bí thứ, Thủ tướng, Bộ trưởng hoặc Ủy viên Bộ chính trị mới được có hoa, có truyền hình… còn người khác tự ứng cử thì nhất định không được.
Vậy là chúng tôi đến. Đi cùng chúng tôi có một Phó chủ tịch Ủy ban đoàn kết Công giáo Thành phố Hà Nội, ủy viên Mặt trận Tổ quốc TPHN.
Lê Quốc Quân ở chung cư tổ 64, theo anh cho biết, thường họp tổ dân phố thì họp ngay tại trong chung cư, nhưng hôm nay, chắc buổi họp quan trọng nên Ban tổ chức là Mặt trận Tổ quốc Phường quyết định thuê phòng họp của Tổ 50.
Trước đó, trong cuộc họp ở cơ quan, nhân viên của anh, những người bị anh “bóc lột” vốn có mâu thuẫn đối kháng với anh (theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lê) vẫn bầu cho anh với 100% số phiếu tín nhiệm cao. Có lẽ họ là người hiểu rõ nhất về anh, về con người, lòng nhiệt tình, hành động và tư tưởng của anh.

Khác với những gì chúng tôi được nghe, được đọc, khi đến đây, chúng tôi mới thấy sự thật nó tàn nhẫn hơn nhiều.
Một căn nhà hai tầng, cửa đóng kín mít, một cầu thang hẹp gần cửa ra vào được một đoàn người mặc sắc phục bảo vệ, đeo băng và không đeo băng, gậy gộc giơ loạn xạ ngăn chặn tất cả chúng tôi đứng dưới đường và nhất định không cho ai vào.

Căn nhà được chọn làm nơi họp cử tri cho tự ứng cử viên Quốc hội.

Trước cửa vào nơi họp cử tri, ai vượt qua được hàng rào này?

“Ai có giấy thì vào, ai không có giấy ra ngoài”.

 Ngạc nhiên, mọi người hỏi lý do, thì bảo vệ cứ một mực “Ai có giấy thì vào, ai không có giấy ra ngoài”.
Bên ngoài, một đoàn người khác, không sắc phục nhưng nhìn rõ thì ai cũng biết là ai, làm loạn lên rằng thì là chúng tôi là cử tri, rằng thì là luật không ai được vào, là thế này, thế khác, thậm chí xỉa xói những người đi cùng chúng tôi.
Đặc biệt, đội ngũ quay phim, chụp ảnh rất đông không phải để quay cảnh tiếp xúc cử tri, mà để quay những cảnh ở trước cửa ra vào bị bảo vệ giơ gậy chặn lại. Không biết ngày mai, VTV có tường thuật lại những hình ảnh này không?

Không biết ngày mai, VTV có tường thuật lại những hình ảnh này không? hay nhằm mục đích gì?

Chúng tôi đề nghị ông Phó Chủ tịch Ủy ban Đoàn kết Công giáo giải thích, vì ông cũng là người trong Mặt trận, ông bảo làm thế là không được, luật chỉ quy định những người trong tổ mới bỏ phiếu, không cấm cử tri khác tham dự… Nhưng, tất cả đều bị bỏ ngoài tai.
Chúng tôi không yêu cầu vào cuộc họp mà chúng tôi chỉ muốn vào quan sát, xem cuộc họp như thế nào để may ra sau này có thể tự ứng cử chăng?
Nhưng, ông Chủ tịch Mặt trận Phường và tổ trưởng dân phố thì nhất định phải có giấy mời mới được vào.

Đâu rồi những nét mặt thường thấy khi cử tri tiếp xúc lãnh đạo ứng cử?

Chúng tôi hỏi người công an khu vực: “Anh thấy việc tiếp xúc cử tri mà làm thế này, có đúng không”? anh ta trả lời, tôi không biết, cái đó hỏi ban tổ chức. Một nhân viên bảo vệ giơ gậy tuyên bố “Tôi là bảo vệ ở đây, tôi có quyền cho ai vào thì được vào, không thì không được vào”.
Một đám cô hồn xuất hiện, chỉ tay vào mặt những người đến mong để tham dự cuộc họp và gầm gừ, nhưng tất cả anh em đã không nao núng trước đòn này. Mọi người vẫn bình tĩnh, ôn tồn và đàng hoàng.
Cuối cùng thì những người “có giấy mời” cũng vào nhà qua khung cửa sắt hẹp với một đoàn bảo vệ ngồi bu kín bịt ngang lối vào.

Ngồi thế này cho chắc

Cuộc họp của những công dân được chọn khá lâu, nội dung cuộc họp là những người cả đời anh Quân chưa hề biết mặt, lại phát biểu và lên án mãnh liệt. Trong khi đó, những người thân, những nhân viên cơ quan… hiểu nhất về anh và những cử tri nhiệt liệt ủng hộ anh thì phải đứng ngoài.
Rốt cuộc thì cũng màn giơ tay, và hầu hết những cử tri được chọn đồng ý loại ứng cử viên này.
Một kết quả không ngoài dự đoán, một cách hành xử không mấy tế nhị. Một người dân ngay trong tổ 64 đứng cạnh chúng tôi, chúng tôi hỏi sao chị không vào họp, chị bảo những người như tôi làm sao được phiếu mời mà vào. Chị nói tiếp: “Chỉ một thời gian nữa thôi các anh ạ, đâu sẽ ra đó, cái mặt nạ mang lâu nó cũng sẽ rơi ra mà thôi”.
Hôm qua, trên truyền hình không thấy đưa cảnh những người đến dự họp thì như thế nào, có phải qua một đoàn bảo vệ với dùi cui, gậy gộc và đám cô hồn như ở đây không? Họ có phải cãi nhau mới được vào gặp mặt và phát biểu ý kiến với người ứng cử hay không? Họ có được chọn để phát giấy mời hay không?


Nếu cũng có những màn này, thì quả là những người được vào họp những cuộc họp đó để phát biểu, ca ngợi ứng cử viên là lãnh đạo xuất sắc, tài tình… và thật vinh dự khi được giơ tay biểu quyết 100%. Cũng thảm thương thay cho những thứ cử tri không được chọn để gặp ứng cử viên quốc hội như thế.
Từng thấy báo chí đưa tin những người tự ứng cử vào Quốc hội đa số đã xin tự rút vì những lý do trời ơi đất hỡi như “không có thời gian” nào là không được tổ dân phố tín nhiệm vì không chào hỏi bà con dân phố, không quét ngõ… và mới đây nhất, một người tự ứng cử ở Hải Phòng cũng đã ra về giữa chừng khi cuộc họp góp ý chưa kết thúc.
Chung quy lại, đã nghe nhiều về những màn đấu tố như Cù Huy Hà Vũ và một số người đã trải qua, khi với lòng nhiệt tình của mình lại đi ứng cử Quốc hội vì nghe đài, báo thông tin mà tưởng bở.
Với Lê Quốc Quân, dù sao lần này cũng là lần để anh hiểu rõ hơn những gì phải đối mặt trong “cuộc chơi Quốc hội” mà anh mê say từ nhiều năm trước và đã mấy lần toan tính ứng cử để mang sức mình phục vụ đất nước, phục vụ nhân dân. Cứ tưởng có tài, có sức,có nhiệt tình, tâm huyết là được phục vụ và ai cũng được làm đầy tớ nhân dân sao? Đây quả là sự nhầm lẫn và ngây thơ.
Ra về, gặp tổ trưởng dân phố nơi Lê Quốc Quân ở, tôi nói với anh ta rằng: “Kết quả thì tốt đẹp như dự định, nhưng vỡ diễn hơi vụng anh ạ”. Anh ta bảo rằng: “Tôi có biết gì đâu, cái này do Mặt trận tổ quốc Phường tổ chức đấy chứ”.
Ông Phó chủ tịch UBĐKGC Hà Nội trước khi ra về nói với chúng tôi: “Không biết ai chỉ đạo việc này mà kém thế?”.
Tôi định hỏi ông, với linh mục Phan Khắc Từ được chỉ định vào quốc hội kỳ này và tự xưng là đại diện cho “giới công giáo”(?), không hiểu khi tổ chức cho giáo dân gặp gỡ lấy phiếu tín nhiệm tại Vườn Xoài hoặc khu vực nào để giáo dân góp ý, nhà nước có cần tổ chức kiểu này không?
Và giáo dân nào được tham dự buổi gặp gỡ đó có mạnh dạn thẳng thắn vạch rõ ra những khuất tất trong cuộc sống của ông, những điều không rõ ràng trong lý lịch của ông cũng như đời tư của ông thế nào như ở buổi họp lấy tín nhiệm giáo dân Lê Quốc Quân hôm nay không?
Trước hết, có giáo dân nào tín nhiệm ông, một linh mục tự xưng danh đại diện cho người công giáo, nhưng đã không  minh bạch, rõ ràng và nhất là nhiều dư luận đã thẳng thừng chỉ ra ông không còn xứng là linh mục?.
Cũng xin linh mục Phan Khắc Từ đừng kêu gọi thêm những người tự ứng cử nữa, đừng tưởng ai cũng được nhà nước và đảng ưu ái như ông. Để rồi họ phải chứng kiến những màn không đẹp như chúng tôi đã phải chứng kiến hôm nay. Điều đó chỉ càng làm nản lòng những người mong muốn kéo níu chút lòng tin còn sót lại cho cuộc đời họ bớt ảm đạm.
Đi một lần để biết, đến một lần để hay rằng: Cái thứ dân chủ của chúng ta là cái thứ gì.
Hà Nội, ngày 30/3/2011.

• J.B Nguyễn Hữu Vinh