Báo The Telegraph - DienDanCTM chuyển ngữ
Một mặt, như ai cũng biết, chỉ số GDP của TQ đã gia tăng tới
mức trung bình 10% một năm trong suốt 30 năm qua, theo thống kê của Quĩ Tiền Tệ
Quốc Tế (IMF), đưa hàng triệu người dân ra khỏi cảnh đói nghèo, và trở thành nền
kinh tế lớn thứ nhì thế giới, chỉ đứng sau Hoa Kỳ.
Nhưng nhìn từ mặt khác, phần lớn sự tăng trưởng đó là do nhà
nước đổ tiền vào - với vô số các công trình xây xa lộ, phi trường, khu chung
cư, và hệ thống xe lửa - đến độ các chuyên gia phải nhận định rằng nền kinh tế
TQ không chỉ mất quân bình mà thực sự còn nhỏ hơn tầm vóc mà họ tưởng trước
đây, vì tệ nạn hoang phí và tàn phá môi
sinh.
Thật vậy, theo chỉ số "Thịnh Vượng Tổng Thể"
(Inclusive Wealth Index) mới mà Liên Hiệp Quốc thông báo tại hội nghị Rio+20
thì ở nhiều mặt TQ còn thua Nhật Bản và chỉ đứng ở hàng thứ 3 trên thế giới.
Chỉ số của LHQ được tính theo mức độ phát triển kinh tế
nhưng trừ đi điểm tác hại lên các mặt khác, bao
gồm cả các nguồn môi sinh, các tài sản đã được chế tạo, phẩm chất đời sống
con người, và các nguồn tài sản thiên nhiên.
Trong thang điểm "Inclusive Wealth Indes", nền
kinh tế Hoa Kỳ đứng đầu với trị giá tổng thể 118 ngàn tỉ $US. Nhật Bản đứng
hàng 2 với trị giá 55 ngàn tỉ $US. Đức Quốc và Trung Quốc đồng hạng 3 với trị
giá khoảng 20 ngàn tỉ $US.
Mục tiêu của thang điểm này là để chính phủ các nước có
phương thức bao trùm rộng hơn và chính xác hơn để hoạch định chính sách.
Thay vì chỉ nhắm vào mục tiêu gia tăng GDP - tức con số đo
lường những gì một quốc gia sản xuất ra - chỉ số mới này sẽ phản ánh sự thịnh
vượng tổng thể của một xã hội. Trong trường hợp TQ, chỉ số này sẽ tính thêm điểm
trừ đối với nạn ô nhiễm tràn lan sông hồ, đất đai, và không khí nhân danh hiện
đại hóa.
Nhìn từ góc này thì rõ ràng sự phát triển của TQ đã khác hẳn.
Báo cáo của LHQ cho thấy thay vì con số phát triển 10% hàng năm, nền kinh tế TQ
chỉ tăng ở mức 3%. Tuy đó cũng đã là con số rất đáng nể.
Tuy nhiên chỉ số IWI không phải là lý do duy nhất khiến người
ta nghi ngờ con số tăng trưởng GDP của TQ. Các chuyên gia cho rằng những khoản
trợ cấp của chính phủ trong các hình thức bán nhiên liệu giá rẻ, cho vay lãi nhẹ,
cho thuê đất đai giá rẻ đã khiến nền kinh tế bị bóp méo hẳn đi -- đặc biệt đối
với các hãng xưởng quốc doanh vốn vẫn khuynh loát cả nền kinh tế TQ.
Một số nghiên cứu ước lượng rằng số tiền trợ cấp của nhà nước
ở mức 500 tới 800 phần trăm số tiền lời mà các hãng xưởng quốc doanh tự tạo được.
Nói cách khác, nếu không có trợ cấp, các hãng xưởng quốc doanh đều lỗ nặng.
Từ đó, các chuyên gia ước lượng con số GDP của TQ có lẽ đã
được phóng đại lên đến 20%.
Ông Michael Pettis, giáo sư tài chính tại khoa quản trị của
Đại Học Bắc Kinh, chỉ ra rằng một trong những lý do khó tính nổi con số chính
xác là vì nhiều công trình xây dựng của TQ không thực sự bồi thêm giá trị nào nền
kinh tế.
"Vấn đề nằm ở chỗ khi bạn nhìn vào con số GDP, nó thực
sự đại diện cho con số ở đầu vào chứ không đo lường giá trị ở đầu ra. Nếu bạn
chi 100 triệu đô la xây một phi trường nhưng giá trị kinh tế của phi trường đó
ít hơn như vậy, thì con số 100 triệu đô vẫn được ghi vào mức gia tăng
GDP."
Con số GDP của TQ đang được đặc biệt mổ xẻ sau khi có nhiều
báo cáo rằng các dữ kiện kinh tế của nước này đã được tô vẽ thêm.
Theo báo New York Times, nhiều nhà kinh tế tin rằng các quan
chức TQ đang cố tình loan báo sai về con số tiêu thụ điện để che dấu mức độ xuống
dốc kinh tế. Trước đây, con số tiêu thụ điện vẫn được dùng như một chỉ dấu đáng
tin cậy về mức hoạt động kinh tế tại TQ.
Bất kể sự cảnh báo nhiều lần của Thủ tướng Ôn Gia Bảo suốt từ
năm 2007 về nhu cầu phải "cân bằng lại" nền kinh tế, các quan chức TQ
dù trong bụng biết rõ nhu cầu phải điều chỉnh lại kinh tế nhưng vẫn chỉ đề cao ổn
định chính trị lên hàng đầu trong mọi lãnh vực.
Và càng khó điều chỉnh nền kinh tế khi các vấn nạn nêu trên
lại đang đem lại quá nhiều lợi lộc cho thành phần lãnh đạo chính trị qua các đại
công trình xây dựng, các chính sách ưu đãi đối với các hãng xưởng quốc doanh.
Giáo sư Pettis nói: "Nếu bạn thả những yếu tố bóp méo
vào một nền kinh tế, nền kinh tế sẽ tự ứng biến bao quanh các yếu tố đó, và những
kẻ được thừa hưởng từ những yếu tố đó sẽ trở nên cực kỳ giàu có."
Ông nói tiếp: "Mỗi quốc gia từng dùng trợ cấp của nhà
nước để tạo các phép lạ tăng trưởng đều phải trải qua một giai đoạn khó khăn
theo sau ... Chưa có nước nào quản trị nổi tiến trình đó một cách tốt đẹp. Việc
đó luôn luôn khó."
1 comments:
Tình trạng hàng nhái, hàng giả, bằng cấp giả ở TQ đã là những hình ảnh quá quen thuộc đối với thế giới. Vậy thì có gì bảo đảm rằng những chỉ số phát triển kinh tế ấn tượng mỗi năm xấp xỉ 10% đó không nằm trong số phận ... hàng dỏm, hàng giả?
Cây kim trong bọc có ngày cũng lòi ra - nay đã đến lúc ấy!
Đăng nhận xét