Cuối năm 2014 thêm một tin vui: sau 53 năm bị gián đoạn, quan hệ ngọai giao giữa Hoa Kỳ và Cuba được nối lại, do thiện chí của cả 2 bên, được Tòa Thánh Vatican làm trung gian thúc đẩy. Gián điệp bị tù lâu năm của 2 bên được trả tự do. Hơn 50 nhà dân chủ Cuba bị tù trong danh sách yêu cầu do phía Hoa Kỳ đưa ra cũng được trả tự do. Các sứ quán sẽ được mở lại. Du lịch sẽ được mở ra. Quan hệ buôn bán, ngân hàng sẽ được nối lại. Tổng thống Barack Obama sẽ thăm Cuba và Chủ tịch Raul Castro sẽ thăm Hoa Kỳ. Nước Cuba độc đảng theo học thuyết Mác - Lênin bắt đầu hòa nhập với thế giới là một chuyển biến tích cực.
Cuba là nhà nước cộng sản tòan trị
duy nhất ở châu Mỹ, một thời từng là thành viên duy nhất ở châu Mỹ của phe XHCN
rộng lớn bao gồm các châu lục Âu, Á và Mỹ do Liên Xô lãnh đạo. Có lúc Cuba đã gửi
hơn 10 vạn quân sang một số nước châu Phi, như Angola và Ethiopia để hòng bành
trướng phe XHCN sang châu Phi.
Cuba, tiền đồn CS ở châu Mỹ, sau khi
bị mất chỗ dựa quyết định về chính trị, quân sự, kinh tế tài chính là Liên Xô từ
năm 1991, nay lâm vào cảnh mà nhà báo Cuba José Manuel mô tả là “thảm họa rẩy
chết” do bị cấm vận và cô lập kéo dài (theo bài báo “Bước đầu tan rã của một
Nhà nước tòan trị” trên tạp chí Le Courrier International 12/2014).Trung Quốc ở
quá xa, hàng hóa truyền thống như xì gà, rượu rum không xuất được, nền du lịch
đình trệ, trộm cắp lan tràn, đồng Peso trượt giá nhanh theo đồng Rúp, thiếu thốn
và nghèo đói lan tràn. Ông Raul Castro không có con đường nào khác hơn là tìm
đường hòa giải với người láng giềng to lớn ở cạnh.Sau khi tổng thống cánh tả
Hugo Chavez của Venezuela từ trần, 2 anh em Castro mất đi người bạn hẩu cuối
cùng ở châu Mỹ mà cũng là nguồn viện trợ và cung cấp dầu giá rẻ, nên buộc lòng
phải tìm con đường hội nhập để tồn tại. Trước khi hội nhập, một lọat thay đổi về
dân chủ hóa, tự do hóa, tự do kinh doanh, tự do đi lại đã được thực thi.
Nhà báo José Manuel cho rằng Cuba
đang tất yếu thóat khỏi chế độ toàn trị để rồi chuyển dần sang một nền dân chủ
đa nguyên như mọi nước ở châu Mỹ. Với bình thường hóa với Hoa Kỳ, tăng cường
quan hệ với Canada và Liên Âu, nền kinh tế thương mại và tài chính của Cuba sẽ
khôi phục nhanh. Thế địa lý – chính trị của Cuba có vai trò rất quyết định. Sát
cạnh Hoa Kỳ, giữa vùng biển Caribê tấp nập thông thương, có những bạn thân như
Venezuela, Bolivia và Nicaragua thuộc cánh tả, đều theo chế độ dân chủ đa
nguyên đa đảng.
So với chế độ CS toàn trị ở Việt
Nam, Cuba ở vào vị thế khác hẳn, không có anh láng giềng khổng lồ CS độc đóan
và bành trướng nào nằm ngay trên đầu mình để đe dọa, khống chế . Cuba có phong
trào dân chủ kiên cường, có tầng lớp trí thức dân chủ có truyền thống dày dạn
chống độc đóan, lại có nền giáo dục khai phóng từ tiểu học, trung học lên đại học
hơn hẳn Việt Nam, lại rất tự hào có nền y tế tiên tiến so với thế giới, vừa có
lớp giáo sư bác sỹ y khoa có trình độ cao, vừa có hệ thống y tế rộng khắp phục
vụ tòan xã hội.
Đối với Hoa Kỳ, một nước Cuba cộng sản
tiền đồn của phe XHCN đồng minh của Liên Xô sát cạnh mình mới đáng ngại, nay
Liên Xô đã sụp đổ, phe XHCN đã tan biến, Cuba không còn cái thế như trước, huống
gì Cuba khốn đốn cô lập, là nước CS ’rẫy chết‘ cần cứu sống, tranh thủ để từ đó
hòa nhập thuận lợi với cộng đồng thế giới. Rõ ràng đây là bước hòa giải giữa 2
cựu thù theo chiến lược 2 bên cùng có lợi.
Có ai không mặn mà với sự kiện nổi bật
này? Nhìn cho rộng, nhìn cho kỹ thì có 2 nước ở xa nhưng lại lo ngại trước sự
kiện này. Đó là Trung Quốc và Việt nam.
Theo giáo trình của Học viện Chính
trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, sự tan vỡ của phe XHCN thế giới năm 1991
chỉ là thất bại “tạm thời”, rồi phe XHCN sẽ được khôi phục hùng mạnh như và hơn
xưa do chủ nghĩa Mác - Lênin là một học thuyết “tất thắng”. Tổng Bí thư Nguyễn
Phú Trọng từng cao giọng thuyết giảng lập luận này cho trường đảng La Havana
vào tháng 4 năm 2012, nhưng bị phủ nhận, không một tờ báo Cuba nào nhắc đến buổi
tuyên truyền vô duyên phản hiện thực ấy; đó còn là nguyên nhân bị Tổng thống
Dilma Rousseff của Brazil lập tức đóng cửa không tiếp, dù cho kế họach cuộc đi
thăm cấp cao đã được họach định hàng tháng trước. Ngay trước đó ông Fidel
Castro đã công khai tuyên bố “mô hình Cuba theo đuổi không còn thích hợp”. Và
nay họ đang triển khai con đường hòa nhập và hòa giải của họ, qua môi giới của
Canada và Tòa Thánh Vatican, với những bước đi riêng, nhưng chắc chắn là gọn
gàng, suôn sẻ thuận lợi, không ỳ ạch, đầy mâu thuẫn như ở Việt Nam.
Cái thuận lợi lớn của Cuba khi hội
nhập với thế giới là không có một thế lực nào ở gần ngăn cản, kiềm chế và phá
đám như Việt Nam khi đổi mới và hội nhập. Ở vị trí địa lý – chính trị giữa vùng
biển Caribê, giữa châu Mỹ đầy sức sống, Cuba còn là một dân tộc cởi mở yêu đời,
nổi tiếng về nền y học tiền tiến quý trọng mạng sống của con người. Quá trình hội
nhập của Cuba chắc chắn sẽ diễn ra nhanh chóng, sâu sắc, tòan diện, thuận lợi,
bù lại cho hơn nửa thế kỷ trì trệ vừa qua./.
0 comments:
Đăng nhận xét