Chấm dứt độc quyền ảnh hưởng lên đời sống nhân loại của các chính trị gia

Lê Diễn Đức

Wael Ghonim, người dẫn đầu danh sách
năm 2011 của "Time"

Theo lệ thường niên, "Time", tuần báo lớn nhất và có uy tín hàng đầu của Mỹ (với hơn 4 triệu bản mỗi lượt phát hành), vừa đưa ra danh sách 100 người có ảnh hưởng nhất trên thế giới trong năm 2011.

Giống như các năm trước, chúng ta tiếp tục nhìn thấy một số nguyên thủ quốc gia của các cường quốc như Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Anh David Cameron.

Thế nhưng, trong bảng xếp loại năm nay có những nét đặc biệt. Ngoại trừ Thủ tướng Đức Angela Merkel lọt vào Top 10, vị trí của các chính trị gia đã bị đẩy xa xuống phía dưới.

Thật thú vị khi Tổng thống Barack Obama nằm ở vị trí 86, coi như gần chót, kém xa cả vợ mình, Đệ nhất phu nhân Michell Obama, thứ 22. Tạp chí “Time” vinh danh bà về sự nỗ lực khởi động chiến dịch chống bệnh béo phì của trẻ em Mỹ.

Hai vị Tổng thống Pháp và Thủ tướng Anh quốc, những người có vai trò quan trọng nhất trong cuộc tham chiến của liên minh NATO ở Libya, chỉ có thể bằng lòng với hạng trung bình: Nicolas Sarkozy hạng 32, David Cameron hạng 58.

Chiếm ưu thế trong năm nay với thứ hạng cao lại là các nghệ sĩ, các nhà hoạt động xã hội, những nhà cải cách và tranh đấu dân chủ, các nhà khoa học, thám hiểm, doanh nhân hay giáo sĩ truyền đạo. Họ là những người gây ảnh hưởng rất lớn lên đời sống của nhân loại bằng các ý tưởng và sáng kiến táo bạo, tạo ra sự đối thoại và sự khác biệt về quan điểm, đôi khi làm nên cả những cuộc cách mạng.

Các nhân vật Top 10

Để nhìn nhận điều này, chúng ta sẽ lướt qua chân dung phác hoạ của 10 nhân vật đầu tiên.

1. Đứng đầu danh sách là Wael Ghonim, người Ai Cập, giám đốc marketing của tập đoàn Google ở ​​Trung Đông và Bắc Phi.

Mohammed ElBaradei, cựu Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Hạt nhân Quốc tế MAEA, Giải thưởng Nobel Hoà bình năm 2005, trong bài bình luận đã viết rằng, sử dụng trang mạng xã hội “Facebook”, Wael Ghonim đã giúp đỡ đắc lực cho giới trẻ Ai Cập khởi động các cuộc biểu tình hoà bình và dẫn đến sự sụp đổ chế độ độc tài của Husni Mubarak.

2. Vị trí thứ nhì thuộc về kinh tế gia Mỹ Joseph Stiglitz, Giải thưởng Nobel kinh tế năm 2001.

Từ năm 2003, Joseph Stiglitz là giáo sư kinh tế vi mô của Đại học Columbia. Ông đã từng là cố vấn của Tổng thống Hoa Kỳ, kinh tế gia chính của Ngân hàng Thế giới, và là sáng lập viên “Initiative for Policy Dialogue” (IPD) tập hợp các chuyên gia trong lĩnh vực phát triển quốc tế. Ông được xem là người có cách nhìn phê phán đối với cơ chế quản lý toàn cầu hóa, nền kinh tế thị trường tự do chặt chẽ, cũng như hoạt động của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới.

Lý thuyết của Stiglitz được gọi là mô hình Shapiro-Stiglitz, giải thích hiện tượng thất nghiệp và điều chỉnh lương.

Trong khi về mặt chính xác toán học khó có thể phê phán, việc ứng dụng mô hình Shapiro-Stiglitz vào thực tế trong chính sách kinh tế còn là chủ đề của nhiều cuộc thảo luận. Nhưng cũng từ các cuộc thảo luận này, Stiglitz đang cố gắng đưa vào cấu trúc lý thuyết ban đầu trong "Whither Socialism?" ("Chủ nghĩa xã hội tới đâu?").

3. Đứng vị trí thứ ba là Reed Hastings, người Mỹ, thành viên Hội đồng quản trị của tập đoàn IT Microsoft, và là người sáng lập hãng cho thuê DVD lớn nhất thế giới Netflix.

Theo “Time”, Reed Hastings, một con người luôn mang theo phần hồn của thời gian, đã cách mạng hóa ngành công nghiệp giải trí Mỹ.

4. Xếp hạng 4 là Amy Poehler, nữ diễn viên Mỹ sinh ngày 16/09/1971 tại Burlington, Massachusetts, được công chúng ưa chuộng rộng rãi, 3 lần được đề cử giải “Emmny Award” và năm 2009 đoạt giải “MTV Movie Award”.

5. Hạng 5, Geoffrey Canada, 59 tuổi, nhà hoạt động xã hội và giáo dục Mỹ.

Từ năm 1990, Geoffrey Canada là chủ tịch và giám đốc điều hành “Harlem Children's Zone" HCZ, một tổ chức có mục tiêu phát triển các trường trung học và tỷ lệ tốt nghiệp đại học cho sinh viên ở Harlem, New York.

Tờ “New York Times” mô tả các hoạt động của Geoffrey Canada là "một trong những thí nghiệm xã hội lớn nhất của thời đại chúng ta". Năm 2009 Tổng thống Barack Obama công bố kế hoạch nhân rộng mô hình HCZ trong 20 thành phố khác trên toàn nước Mỹ.

6. Chúng ta không ngạc nhiên với vị trí thứ 6 của Mark Zuckerberg người sáng lập “Facebook”, một trang mạng xã hội đã trở thành người bạn nối kết không thể thiếu trong đời sống với hơn 500 triệu người sử dụng trên khắp thế giới, chủ yếu là giới trẻ.

Mark Zuckerberg năm nay 27 tuổi, là nhà tỷ phú trẻ nhất thế giới, với giá trị tài sản ước tính khoảng 50 tỷ đôla. “Facebook” vẫn chưa vội đăng ký trên thị trường chứng khoán và đang có những tham vọng táo bạo để cạnh tranh với các con khủng long khác như Google, Microsoft… Với đánh giá “là người làm thay đổi thế giới”, Mark Zuckerberg vào tháng 12 năm 2010 đã được “Time” bình chọn là “Nhân vật năm 2010”.

Mark Zuckerberg

7. Hạng 7 thuộc về Peter Vesterbacka, giám đốc điều hành hãng Rovio Development. Thương hiệu game “Angry Birds” của Rovio đã có mặt trên tất cả các console quan trọng nhất - PS3, Xbox 360 và Wii, được hàng triệu người ưa thích. “Angry Birds 2” không lâu nữa sẽ ra mắt các fan ưa thích trò chơi cổ điển này và theo Peter Vesterbacka, nó sẽ làm mọi người ngạc nhiên, vì “chưa một ai nói về câu chuyện này đứng từ quan điểm của những con lợn".

8. Chính trị gia duy nhất lọt vào Top 10, với vị trí thứ 8, bà Angela Merkel, sinh ngày 17/07/1954, tiến sĩ hoá-lý, Thủ tướng Cộng hoà Liên bang Đức, đầu tàu của Liên minh châu Âu (EU).

Bà Angela Merkel trưởng thành trong chế độ cộng sản Cộng hoà Dân Chủ Đức. Sau khi bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, bà tham gia phong trào dân chủ. Trong cuộc bầu cử của nước Đức thống nhất vào tháng 10/1990 bà trở thành dân biểu Quốc hội Đức và giữ các chức vụ Bộ trưởng khác nhau. Từ năm 2000 bà là Chủ tịch đảng CDU (đảng đang cầm quyền trong chính phủ liên minh). Với cương vị Thủ tướng từ năm 2005 đến nay, bà liên tục được đánh giá là một trong những người phụ nữ có quyền lực và ảnh hưởng nhất trên thế giới.

9. Có vị trí thứ 9 là Julian Assange, quốc tịch Australia, 39 tuổi, người sáng lập trang WikiLeaks nổi tiếng, đã làm cả thế giới rung động và lúng túng trong năm 2010 khi cho công bố các bức điện tín mật của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ.

10. Hạng 10 lọt vào Ron Bruder, 63 tuổi, một người Mỹ với tính cách lạ thường.

Giống như hầu hết mọi người trong ngày 11 tháng 9 năm 2001, Ron Bruder như trải qua địa ngục, không biết con gái Jessica của mình đã chết hay sống, vì cô đang làm việc bên cạnh toà tháp đôi “World Trade Center”. Jessica đã may mắn bình an, nhưng biến cố khủng bố lịch sử này đã thay đổi hoàn toàn cuộc sống của ông.

Là nhà đầu tư bất động sản rất thành công, giờ đây Ron Bruder thực hiện một sứ mệnh mới. Ông đã dành vài năm đi du lịch qua các nước Trung Đông như Palestine, Yemen, Ai Cập, Morocco, Tunisia… để tìm cách giúp đỡ dân chúng ở đây. Ông mở các trung tâm giáo dục, giảng dạy học sinh, sinh viên tốt nghiệp đại học về các kỹ năng làm thế nào để tìm và giữ việc làm hiệu quả, thậm chí cách ứng xử trong cuộc phỏng vấn và phản ứng lại lời chỉ trích từ các ông chủ, phương pháp kiểm soát thời gian hay cả chuyện ăn bận sao cho thích hợp.

Số lượng học sinh của trung tâm do ông thiết lập “Education for Employment Foundation” đang tăng rất nhanh: sẽ có 1.300 sinh viên tốt nghiệp vào năm 2011, 2.000 dự kiến ​​cho năm 2012 và 5.000 cho năm 2013. Vào thời điểm khu vực Trung Đông đang được biến đổi bởi làn sóng cách mạng dân chủ của giới trẻ, Bruder còn dạy cho họ những kỹ năng cần thiết trong việc sử dụng “Facebook” và “Twitter” vào các cuộc biểu tình bất bạo động.

Những thú vị khác

Trong danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới năm 2011, người Mỹ chiếm đa phần. Chúng ta thấy trong số đó có Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton (hạng 43), người đồng sáng lập công cụ tìm kiếm của Google, Larry Page (hạng 56), hay ngôi sao truyền hình nổi tiếng Oprah Winfrey (hạng 50) là chủ nhân hãng truyền hình riêng OWN vừa ra mắt năm nay.

Với thành công của bộ sưu tập thời trang đầu tay cho phụ nữ và bộ phim "A Single Man", do chính mình đạo diễn, nhà thiết kế Tom Ford (hạng 28) là đại diện duy nhất của thế giới thời trang lọt vào danh sách của "Time".

Trong lĩnh vực điện ảnh có Colin Firth ngôi sao đóng vai chính đoạt giải Oscar cho diễn viên xuất sắc nhất trong "King's Speech", bộ phim giành giải Oscar cho phim hay nhất năm 2010. Nội dung phim kể lại câu chuyện hấp dẫn của người đàn ông trong bước ngoặt lịch sử đã dũng cảm lãnh đạo người Anh chống lại quân xâm lược, cứu vương quốc của mình.

Một nhận vật khác của giới phim ảnh có liên đới với Mark Zuckerbeg của “Facebook” là nhà sản xuất phim người Mỹ Scott Rudin. Ông gặt hái kết quả cao nhờ bộ phim "The Social Network", nói về sự ra đời của trang mạng xã hội nổi tiếng nhất thế giới “Facebook”, được xếp vị trí thứ 90.

Người đoạt Giải Nobel Hoà bình năm 1991, nhà tranh đấu dân chủ nổi tiếng của Miến Điện, bà Aung San Suu Kyi, hạng 18.

Nghệ sĩ danh tiếng, đồng thời là nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc Ngải Vị Vị (Ai Wei Wei) hiện đang bị nhà cầm quyền Bắc Kinh giam giữ, có vị trí thứ 24.

Ngải Vị Vị trên Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh

Đại sứ Mỹ Jon Huntsman, nguyên Thống đốc bang Utah, đã từng tuyên bố có thể sẽ ra tranh cử Tổng thống Hoa Kỳ vào năm 2012, nói về Ngải Vị Vị như sau: "Ông Ngải đã thể hiện tình thương đối với các đồng bào mình, lên tiếng để ủng hộ những nạn nhân bị chính quyền làm hại, kêu gọi các cải cách chính trị để phục vụ xã hội tốt hơn".

Khá bất ngờ với sự lựa chọn “Thái tử đảng”, Đại tướng Kim Jung Un (28 hoặc 29 tuổi), con út và là người kế nhiệm tương lai của nhà độc tài cộng sản Bắc Triều Tiên Kim Jong Il, được xếp thứ 46.

Sự hiện diện của Hoàng tử William và người vợ sắp cưới Kate Middleton (hạng 40) được cho là hợp lý.

Hoàng tử William sinh ngày 21/06/1982, con trai cả của Công nương Diana và người kế vị ngai vàng Anh quốc, Thái tử Charles, và là anh trai của Hoàng tử Harry.

Kate 28 tuổi, con gái của Carole và Michael Middleton. Mẹ của Kate từng làm tiếp viên hàng không, còn cha là người điều phối chuyến bay của hãng British Airways. Nói tổ tiên của Nữ hoàng tương lai là thợ mỏ, các phương tiện truyền thông đã có bình luận diễu cợt về gia thế của Kate như "từ hầm mỏ đi tới cung điện". Người ta cũng đặt câu hỏi liệu lễ cưới vào ngày 29 tháng 4 năm 2011 (ước tính có khoảng 2 tỷ người theo dõi), có làm Vương quốc Anh thay đổi, vượt qua các tập quán bảo thủ ngặt nghèo hay không.

Ký giả Monica Richardson nói Kate Middleton không phải là cô bé ngớ ngẩn vô tình rơi vào tay Hoàng tử William mà là một cô gái thông minh, có bằng tốt nghiệp hạng nhì về nghệ thuật của một trường đại học thuộc loại danh giá nhất châu Âu. Cô không phải là một cô gái ngây thơ và biết rất rõ lý do tại sao Hoàng tử đã có lúc giao động. Cô biết cô là người của dân chúng, từ tầng lớp trung lưu.

Tiểu thuyết gia Jackie Collins đã phát biểu rằng: "Đây không phải là đám cưới bình thường. Kết cục hạnh phúc thường rất hiếm thấy. Cuộc tình của họ chứng minh rằng rằng tình yêu sẽ vượt qua tất cả mọi thứ, và chuyện cổ tích cũng có thể trở thành sự thật...".

"Time" không thể không vinh danh khám phá vĩ đại nhất của thế giới Show-Business - ca sĩ trẻ Justin Bieber ở tuổi 16 (hạng 39). Nghệ sĩ nổi tiếng Usher đã viết: "Ngay từ lúc gặp anh ta, tôi biết anh ta sẽ trở thành ngôi sao".

Ngoài những khuôn mặt cũ trong giới âm nhạc - Sting và Patti Smith – “Time” đánh giá cao ngôi sao vừa rực sáng 25 tuổi, Bruno Mars (hạng 64), đang được xem như một Michael Jackson mới. Ca sĩ này có thể làm tất cả mọi thứ: hát, chơi nhạc cụ, viết bài hát và sản xuất nhạc phẩm.

Sau đây là toàn bộ danh sách với vị trí của 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2011 của “Time”:

1. Wael Ghonim

2. Joseph Stiglitz

3. Reed Hastings

4. Amy Poehler

5. Geoffrey Canada

6. Mark Zuckerberg

7. Peter Vesterbacka

8. Angela Merkel

9. Julian Assange

10. Ron Bruder

11. Lamido Sanusi

12. Colin Firth

13. Amy Chua

14. Joe Biden

15. Jennifer Egan

16. Kim Clijsters

17. Ahmed Shuja Pasha

18. Aung San Suu Kyi

19. Cory Booker

20. Gabrielle Giffords

21. Katsunobu Sakurai

22. Michelle Obama

23. Paul Ryan

24. Ai Weiwei

25. Rob Bell

26. Fathi Terbil

27. Dilma Rousseff

28. Tom Ford

29. Liang Guanglie

30. Sue Savage-Rumbaugh

31. Takeshi Kanno

32. Nicolas Sarkozy

33. Michele Bachmann

34. Saad Mohseni

35. Chris Christie

36. Matthew Weiner

37. Lisa Jackson

38. Jean-Claude Trichet

39. Justin Bieber

40. Prince William and Kate Middleton

41. Joe Scarborough

42. Blake Lively

43. Hillary Clinton

44. Muqtada al-Sadr

45. Anwar al-Awlaki

46. Kim Jong Un

47. Saif al-Islam Gaddafi

48. Hassan Nasrallah

49. Nathan Wolfe

50. Oprah Winfrey

51. Sergio Marchionne

52. Mahendra Singh Dhoni

53. Felisa Wolfe-Simon

54. Esther Duflo

55. Rain

56. Larry Page

57. Mia Wasikowska

58. David Cameron

59. John Lasseter

60. Maria Bashir

61. Mukesh Ambani

62. Chris Colfer

63. Major General Margaret Woodward

64. Bruno Mars

65. David and Charles Koch

66. Hung Huang

67. General David Petraeus

68. Matt Damon and Gary White

69. Cecile Richards

70. George R.R. Martin

71. Marine Le Pen

72. Grant Achatz

73. Feisal Abdul Rauf

74. El Général

75. Jamie Dimon

76. Heidi Murkoff

77. Sting

78. Jonathan Franzen

79. V.S. Ramachandran

80. Michelle Rhee

81. Mark Wahlberg

82. Rebecca Eaton

83. Xi Jinping

84. Kathy Giusti

85. Arianna Huffington

86. Barack Obama

87. Lionel Messi

88. Azim Premji

89. Aruna Roy

90. Ray Chambers

91. Scott Rudin

92. John Boehner

93. Derrick Rossi

94. Hu Shuli

95. Benjamin Netanyahu

96. Ayman Mohyeldin

97. Charles Chao

98. Bineta Diop

99. Dharma Master Cheng Yen

100. Patti Smith

Theo tôi, có một nhân vật lẽ ra nên được nằm trong danh sách của "Time" là ông Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng CHXHCN Việt Nam, người từng được Công ty chế biến rác của nước Đức RES-Resources, Ecology, Services GmbH bầu chọn là “Nhân vật xuất sắc nhất châu Á năm 2010”. Con tàu kinh tế Việt Nam do ông Dũng chèo lái từ năm 2006 đang vật lộn với nợ nần, cạn vốn, và cơn bão lạm phát đã làm đồng tiền mất giá cao nhất từ gần hai thập niên nay, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của một quốc gia có dân số đứng hạng 13 trên thế giới với gần 90 triệu người!■

------------------------------------------------------------------------------

* Các tư liệu trong bài được tổng hợp từ báo chí nước ngoài

* Bảng xếp hạng của “Time” nằm tại link:http://www.time.com/time/specials/packages/completelist/0,29569,2066367,00.html

© 2010 Lê Diễn Đức – RFA Blog