Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng: nhà cầm quyền Tiên Lãng đã cưỡng chế đất trái luật

DienDanCTM (Bản tin 10-02-2012)

Ông Nguyễn Tấn Dũng họp vụ cưỡng chế đất ở Tiên Lãng

Như người ta tiên đoán, chiều hôm nay 10-2-2012, sau khi đến Hải Phòng họp bàn làm việc với các cơ quan và lãnh đạo thành phố về vụ cưỡng chế thu hồi đất của gia đình ông Đoàn Văn Vươn ở Tiên Lãng, ông Nguyễn Tấn Dũng đã có kết luận nhìn nhận "quyết định thu hồi và cưỡng chế đất của nhà cầm quyền Tiên Lãng là trái pháp luật."

Sau hơn một tháng sự việc nhà cầm quyền Tiên Lãng, Hải Phòng, cưỡng chế chiếm lấy đất gặp phải sự chống đối quyết liệt của người dân gây thương tích cho 6 công an, làm bùng ra cuộc tranh luận về luật đất đai cùng lúc dư luận báo chí và quần chúng khắp nơi phản ảnh bất lợi, nên Thủ tướng phải đích thân xuống tận nơi xử lý và công bố kết quả ngay trong cùng ngày trong cuộc báo tại Hà Nội.

Theo tin tức ghi nhận được, cuộc làm việc của ông Nguyễn Tấn Dũng tại Hải Phòng bắt đầu từ lúc 2 giờ chiều, và đến 5 giờ thì Chủ nhiệm văn phòng chính phủ Vũ Đức Đam đã có cuộc họp báo thông tin về kết luận của Thủ tướng tại Trung tâm hội nghị quốc tế.

Trong buổi họp báo, ông Vũ Đức Đam cho biết Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết luận những quyết định giao đất, thu hồi đất, và cưỡng chế đất của huyện Tiên Lãng đều trái pháp luật. Việc tiến hành cưỡng chế lại càng có nhiều sai phạm. Thời điểm cưỡng chế lại sát Tết cổ truyền, và một số điểm không đúng khác, cho thấy việc thực hiện quyết định đó gây hậu quả như báo chí đã phản ảnh.

Chủ nhiệm văn phòng chính phủ Vũ Đức Đam
họp báo công bố kết luận vụ Tiên Lãng.

Theo bản kết luận được phổ biến, các quyết định giao đất, số 447/QĐ-UB ngày 4-10-1993, và số 220/QĐ-UB ngày 9-4-1997 của huyện Tiên Lãng không đúng với quy định của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất.

Còn các Quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 23-4-2008, và Quyết định số 461/QĐ-UBND ngày 07-4-2009 của huyện Tiên Lãng nhằm thu hồi và cưỡng chế đất của ông Đoàn Văn Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng cũng "không đúng với quy định của Luật Đất đai 2003 và Nghị Định 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003".

Ngoài ra, bản kết luận cũng nêu rõ "việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của huyện Tiên Lãng có nhiều thiếu sót, sai phạm". Và việc "lãnh đạo chính quyền địa phương chỉ đạo phá nhà của ông Đoàn Văn Vươn là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự cần phải được khởi tố, điều tra làm rõ và xử lý nghiêm minh.

Thủ tướng chỉ chỉ thị cho lãnh đạo Tp. Hải Phòng xúc tiến "chỉ đạo thu hồi các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi phạm về sử dụng đất của ông Đoàn Văn Vươn theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất đai...";  đồng thời chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật "khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh theo đúng qui định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn. Đình chỉ công tác những cán bộ đã chỉ đạo phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn", và "khẩn trương đưa vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ” ra xét xử công khai. Kiến nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng"...  

Cũng theo bản kết luận, ông Nguyễn Tấn Dũng đã nhìn nhận là "những năm qua, chính sách pháp luật về đất đai có rất nhiều thay đổi", nhiều luật mới đã được ban hành và sửa đổi, cùng với "hàng trăm văn bản dưới luật cũng được ban hành, sửa đổi nhưng vẫn còn không ít vấn đề chưa đủ rõ, thậm chí trùng chéo, mâu thuẫn". Qua vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng, ông yêu cầu: "Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trong cả nước chủ động rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước về đất đai, nhất là việc thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Đề cao trách nhiệm, tập trung giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo của công dân về đất đai", đồng thời yêu cầu "Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ ngành liên quan tiến hành rà soát, sửa đổi bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng đất đai... Khẩn trương tiến hành tổng kết  để kiến nghị sửa đổi Luật đất đai cho phù hợp với thực tế tình hình và yêu cầu phát triển mới."

 Người nông dân bị cưỡng chế trở thành anh hùng
sau vụ nổ súng ở Tiên Lãng.

Như vậy, theo tờ Washington Post ngày hôm nay, sau khi cuộc bắn nhau chống bị cướp đất làm bùng ra cuộc tranh luận về quyền đất đai hồi tháng qua ở Tiên Lãng, người nông dân bị cưỡng chế trở thành anh hùng.

Đối với người dân, sau khi nghe tin tức về kết luận cuộc họp này thì có một ít phấn khởi, nhưng thấy kết quả không khác gì nhiều trước khi họp. Việc kiểm điểm thì bí thư thành ủy đã tuyên bố rồi, và ai cũng biết đó là chuyện "kiểm điểm nội bộ" rồi hết. Trách nhiệm thì chỉ vài lãnh đạo xã và huyện Tiên Lãng cũng được tuyên bố trước cuộc họp rồi, và chỉ dừng lại ở đó chứ không phăng ra được các quan chức cấp thành phố, đặc biệt là Trưởng công an Hải Phòng cố bao che vung vít..v.v.. Các kết luận chung chung của ông Nguyễn Tấn Dũng làm nhiều người liên tưởng đến các cuộc họp và kết luận tương tự sau các xôn xao về vụ khai thác Bôxít tại Tây Nguyên. Chủ đích của nhà nước vẫn là làm nguội sự bực tức của dư luận rồi lại tiếp tục tiến hành các dự tính đã có.

Riêng giới luật sư quan tâm thì coi đây chỉ mới là kết luận tạm thời, tuy có điểm tích cực và hy vọng đây sẽ là viên gạch đầu tiên để xây dựng lại hệ thống pháp luật về quản lý đất đai. Đây là một vụ nghiêm trọng, cũng vừa là một trang mới đối với lịch sử Việt Nam, đặc biệt liên quan đến việc quản lý đất đai và đến chính sách nông thôn, nông dân, nông nghiệp.

Các luật sư nhận định rằng "cần phải nhìn nhận lại vấn đề đất đai và có thể tiến tới sửa đổi Hiến pháp." Phải sửa đổi một cách căn bản và có thể nên công nhận quyền sở hữu đất đai tư nhân, vì nó có thể trở thành tiêu điểm mâu thuẫn rất lớn, gây ra xung đột lớn trong xã hội. Người dân cả nước đang trông nhìn, nhất là cánh nông dân bị chiếm đất đang chờ giải quyết. Nhiều người nhớ đến sự kiện này. Người ta sẽ đánh giá không chỉ sự kiện hôm nay, mà còn xem những vụ việc ngày mai, những vụ việc những ngày tới sẽ được giải quyết như thế nào để đánh giá sự tích cực hoặc tiêu cực của những cá nhân, những cơ quan, những đơn vị và thậm chí của chế độ trong tương lai, khi người ta nhìn nhận ảnh hưởng của những vụ việc này.

Một khía cạnh khác người ta cũng nhìn ra là kết luận sau cuộc họp, ông Nguyễn Tấn Dũng có chỉ thị yêu cầu lãnh đạo Hải Phòng phải chỉ đạo cho cơ quan bảo vệ pháp luật, tức tòa án, "xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo trong vụ án giết người và chống người thi hành công vụ do quyết định sai của huyện Tiên Lãng". Điều này nói xác nhận rõ ràng, vụ xử các bị cáo về tội "giết người và chống người thi hành công vụ" sẽ không phải do tòa án quyết định, mà là tùy thuộc vào kiến nghị lãnh đạo thành phố. Người ta còn lo cho bản án anh em ông Đoàn Văn Vươn trong những ngày tới.