LHQ thông qua nghị quyết về Syria

BBC

Nghị quyết ngày 27/9 đã phá vỡ thế bế tắc suốt hai năm rưỡi qua tại Liên Hiệp Quốc về vấn đề Syria

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã nhất trí thông qua một nghị quyết mang tính ràng buộc về giải giáp vũ khí hoá học của Syria.

Tại phiên họp ở New York, 15 thành viên Hội đồng đã ủng hộ dự thảo đã được Nga và Mỹ
đồng y trước đó

Nghị quyết này đã phá vỡ thế bế tắc suốt hai năm rưỡi qua tại Liên Hiệp Quốc về vấn đề Syria trong khi giao tranh giữa quân nổi dậy và các lực lượng chính phủ vẫn tiếp diễn tại quốc gia này.

Phiên bỏ phiếu diễn ra sau khi cơ quan giám sát vũ khí hoá học của Liên Hiệp Quốc thống nhất về kế hoạch phá huỷ kho vũ khí hóa học của Syria cho đến giữa năm 2014.

 

Sức mạnh ngoại giao

Phát biểu sau buổi bỏ phiếu ở New York, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon gọi đây là quyết định “mang tính lịch sử”.

“Tối nay cộng đồng quốc tế đã hành động.”

Ông thúc giục chính phủ Syria phải chấp hành nghị quyết “một cách trung thực và không được chậm trễ”, đồng thời công bố thời gian tổ chức một hội nghị hoà bình mới về Syria sẽ diễn ra vào giữa tháng 11 ở Geneva.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói Liên Hiệp Quốc đã chứng minh rằng “ngoại giao có sức mạnh đến mức nó có thể tháo ngòi nổ thứ vũ khí chiến tranh nguy hiểm nhất một cách hoà bình.”

"Ngoại giao có sức mạnh đến mức nó có thể tháo ngòi nổ thứ vũ khí chiến tranh nguy hiểm nhất một cách hoà bình"

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry

Ông cũng nói đây là lần đầu tiên có một nghị quyết nhằm để tiêu hủy hoàn toàn năng lực vũ khí hoá học của một quốc gia.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov ca ngợi kết quả bỏ phiếu, đồng thời nói thêm Moscow “sẵn sàng tham gia tất cả mọi hoạt động” ở Syria.

Tuy nhiên, ông này cũng nhấn mạnh rằng sự thành công của nỗ lực quốc tế ‘không chỉ đặt trên vai Damascus’ mà phe đối lập Syria cũng phải hợp tác.

Nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án việc sử dụng vũ khí hoá học, nhưng không quy trách nhiệm cho phe nào.

Nghị quyết bao gồm hai yêu cầu có ràng buộc về pháp ly: Syria phải từ bỏ vũ khí hoá học và cho phép các chuyên gia vũ khí hoá học được tiếp cận không hạn chế.

Mặc dù Nghị quyết có nhắc đến Chương VII của Hiến chương Liên Hiệp Quốc, vốn cho phép sử dụng hành động quân sự, nhưng hành động quân sự này cần phải được thông qua trong một nghị quyết thứ hai.

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama trước đó nói sự đồng thuận của các nước về vấn đề [Syria] là “một thắng lợi to lớn của cho cộng đồng quốc tế.”

Những dự thảo nghị quyết trước đó về vấn đề Syria đã rơi vào bế tắc do bất đồng giữa Mỹ và Nga.

Mỹ - được Pháp và Anh hậu thuẫn - đã thúc đẩy một nghị quyết đe dọa hành động quân sự nhưng Nga chống đối.

Nghị quyết Liên Hiệp Quốc cũng yêu cầu Syria phải mở đường cho thanh tra vũ khí hóa học

 

Vai trò của OPCW

Buổi bỏ phiếu của Liên HIệp quốc diễn ra chỉ vài giờ sau khi Tổ chức Cấm vũ khí Hoá học (OPCW) thông qua cái mà họ gọi là “quyết định mang tính lịch sử về việc phá huỷ kho vũ khí hoá học của Syria.”

Trong một thông cáo sau một cuộc họp vào tối muộn ở THe Hague, tổ chức này cho biết hội đồng điều hành của họ đã “thống nhất về chương trình có tiến độ nhanh để tiến tới tiêu hủy hoàn toàn kho vũ khí hoá học của Syria cho đến giữa năm 2014. Quyết định này yêu cầu các thanh sát viên phải bắt đầu công việc ở Syria kể từ ngày 1/10 năm 2013.”

Tổng giám đốc OPCW Ahmet Uzumcu nói động thái này “gửi thông điệp không thể hiểu sai được rằng cộng đồng quốc tế đang làm việc cùng nhau vì hoà bình tại Syria.”

Đây là phạm vi hoạt động mới đối với OPCW, một tổ chức nhỏ vốn chưa bao giờ phải đảm nhận một vai trò có quy mô và độ phức tạp đến vậy, phóng viên quốc tế của BBC Paul Adams nhận xét.

Tổ chức này sẽ cần rất nhiều sự trợ giúp và dự kiến sẽ yêu cầu tài trợ khẩn cấp và tăng cường nhân lực, cũng theo phóng viên Paul Adams.

Anh sẽ góp 3 triêu đô la cho ngân quỹ Syria của OPCW, Ngoại trưởng Anh William Hague công bố hôm thứ Sáu ngày 27/9.

Quyết định của OPCW giờ đây là một phần của nghị quyết Liên Hiệp Quốc vốn nhằm để điều phối toàn bộ tiến trình phá huỷ vũ khí hoá học.

Trong khi đó, bạo lực vẫn tiếp diễn ở Syria. Các nhà hoạt động nói một quả bom xe đã phát nổi khiến ít nhất 20 người thiệt mạng tại một thánh đường Hồi giáo ở thị trấn Rankus nằm ở phía Bắc Damascus, sau lễ cầu nguyện vào thứ Sáu.

 

Thanh tra lại đến Syria

Trước đó, Liên hiệp Quốc nói một nhóm thanh tra của họ đang ở Syria để điều tra về ba vụ tấn công bằng vũ khí hoá học được cho là xảy ra sau vụ tấn công ngày 21/8 ở Damascus.

Ba vụ tấn công này nằm trong bảy vụ việc khác mà Liên Hiệp Quốc nói các thanh tra của họ đang điều tra.

Liên Hiệp Quốc cho biết phái đoàn thanh tra của họ do ông Ake Sellstrom dẫn đầu đã đến Syria lần thứ hai vào ngày 25/9 và hy vọng có thể hoàn thành công việc vào ngày 30/9.

Nhóm thanh tra này đang soạn thảo một “báo cáo toàn diện” dự kiến sẽ được hoàn thành vào cuối tháng 10.

Liên Hiệp Quốc đã liệt kê danh sách các vụ tấn công xảy ra trong năm nay lần lượt là: Khan al-Assal vào ngày 19/3, Sheikh Maqsoud ngày 13/4, Saraqeb ngày 29/4, Ghouta ngày 21/8, Bahhariya ngày 22/8, Jobar ngày 24/8 và Ashrafieh Sahnaya ngày 25/8.

Damascus đã thúc giục cuộc điều tra đối với ba vụ tấn công xảy ra sau ngày 21/8. Họ cáo buộc “các chiến binh” đã sử dụng vũ khí hoá học nhằm vào quân đội ở Bahhariya, Jobar và Ashrafieh Sahnaya.

DienDanCTM