Quỹ Nghiên cứu Biển Đông
Điều còn có thể cho là may mắn là cuộc đối đầu về giàn khoan HD-981
chưa chuyển sang đấu súng. Thay vào đó, nó đã đi đến một cuộc đấu chữ tại LHQ.
Trong
cuộc đấu chữ này, Việt Nam
đã “khai hỏa” trước. Ngày 2/6/2014 Việt Nam yêu cầu Tổng Thư ký LHQ lưu hành
một công hàm cho phiên họp thứ 68 của tổ chức này, phản đối về giàn khoan
HD-981, cũng như ghi mệnh đề thường lệ nói rằng “Việt Nam có đầy đủ dẫn chứng
lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa”.
Ngày 9/6/2014 Việt Nam gửi thêm một công hàm, có lẽ liên quan đến
việc tàu Trung Quốc đâm
Sau đó, Trung Quốc “phản pháo” bằng
cách gửi đến LHQ một “văn bản về lập trường”.
Không chỉ cáo buộc ngược lại Việt
Nam, văn bản này còn ghi Trung Quốc đã quản lý Hoàng Sa từ đời Bắc Tống, cũng
như đưa ra những vấn đề như công hàm Phạm Văn Đồng, các tuyên bố có hại khác
của quan chức và truyền thông của VNDCCH, sách giáo khoa và bản đồ của VNDCCH
ghi Hoàng Sa, Trường Sa là của Trung Quốc.
Phản
công mạnh mẽ của Trung Quốc đã đạt được ba thành công quan trọng cho họ.
Thành
công thứ nhất là nó làm cho một số nhà bình luận nghiêng về phía Trung Quốc,
hay ít nhất không còn nghiêng về phía Việt Nam như trước. Chúng ta chỉ có thể
dự đoán nó có ảnh hưởng gì với thế giới.
Thành
công thứ nhì là nó đã đẩy cuộc thảo luận ra khỏi phạm trù của luật biển, nơi
Trung Quốc chắc chắn đã vi phạm luật quốc tế, vào phạm trù tranh chấp chủ quyền
đảo, nơi có rủi ro pháp lý cho Việt Nam, trong khi Trung Quốc lại có nhiều lợi
thế tuyên truyền.
Với
hai thành công trên, Trung Quốc đã gây nhiều thiệt hại cho vị trí thượng phong
mà Việt Nam đã đạt được trong cuộc tranh thủ dư luận trong suốt tháng trước đó,
nếu không muốn nói rằng Trung Quốc đã giành được thế thượng phong.
Thành công thứ ba là, với việc nêu
ra công hàm Phạm Văn Đồng và các hành vi có hại khác của VNDCCH, Trung Quốc đã
đánh một đòn tâm lý mạnh vào lãnh đạo Việt Nam cũng như người dân Việt.
Trong khi Bộ Chính trị Việt Nam còn đang
chần chừ về việc kiện Trung Quốc thì đòn này có thể đã làm cho họ thêm bối rối
và mất tinh thần, mặc dù thật ra để đơn phương kiện Trung Quốc thì hồ sơ sẽ
không phụ thuộc vào Hoàng Sa là của nước nào.
Đòn này cũng làm cho người Việt bị
chia trí. Như vậy, khả năng đối phó của Việt Nam trong vấn đề giàn khoan HD-981
bị sút giảm đi nhiều.
Thế nhưng, đòn phản công này của
Trung Quốc cũng bao hàm một số rủi ro cho họ. Rủi ro thứ nhất là lập luận của
họ có thể bị Việt Nam
phản biện trước LHQ. Phản biện của Việt Nam có thể có ba mũi nhọn.
Mũi nhọn thứt nhất, Việt Nam buộc phải
phản biện Trung Quốc về công hàm Phạm Văn Đồng và các hành vi có hại khác của
VNDCCH.
Mũi nhọn thứ nhì, Việt Nam có thể
lập luận cho rằng bất kể Hoàng Sa là của nước nào, vùng đặc quyền kinh tế thuộc
Hoàng Sa không thể vươn ra đến các nơi Trung Quốc đã triển khai giàn khoan, cho
nên các nơi đó chắc chắn thuộc vùng đặc quyền kinh tế của đất liền và các đảo
ven bờ Việt Nam.
Mũi nhọn thứ ba, dù có yêu sách
chồng lấn đi nữa thì việc Trung Quốc đơn phương triển khai giàn khoan trong
vùng có yêu sách chồng lấn đã vi phạm Điều 74 của UNCLOS. Hai mũi nhọn sau là
để đặt vấn đề vào lại phạm trù của luật biển, nơi Việt Nam có nhiều
lợi thế.
Rủi ro thứ nhì là việc tranh cãi qua
lại ở LHQ sẽ bác bỏ quan điểm của Trung Quốc là không có tranh chấp về quần đảo
Hoàng Sa.
Rủi ro thứ ba là qua việc đưa lập
luận của họ ra trước LHQ, và tranh cãi với Việt Nam trước LHQ, chính Trung Quốc
đã tham gia việc quốc tế hóa tranh chấp Hoàng Sa, điều mà họ luôn tránh từ
trước đến nay.
'TQ đã sa bẫy'
Do đó, có thể nói rằng, với phản
công mạnh mẽ của họ, và mặc dù đã có một số thành công, chính Trung Quốc đã sa
vào bẫy.
Tuy nhiên, bẫy đó sẽ chỉ sập nếu
Việt Nam
gửi công hàm đến LHQ phản biện lại Trung Quốc. Cho tới nay, phản ứng của Việt Nam mới chỉ là
đăng bài báo về lập luận của một cá nhân lên trang web của mình ở LHQ, và họp
báo.
Những phản ứng đó rõ ràng là nhẹ ký
hơn chính thức đưa ra lập luận phản biện trước LHQ, và cùng lắm chỉ cho thể là
biện pháp tạm thời, không thể thay thế được việc đó. Thế giới sẽ có câu hỏi,
“Tại sao Việt Nam
không chính thức đưa ra lập luận phản biện trước LHQ?”
Vấn đề của Việt Nam không phải
là không có lập luận pháp lý để phản biện, mà là ở quá trình chính trị để đi
đến quyết định.
Nếu Việt Nam quyết định không phản
biện ở LHQ thì Trung Quốc đã “có gan làm giàu” và sẽ chuyển bại thành thắng,
trong khi Việt Nam sẽ đi từ thắng và cơ hội đến bại.
Một
trong những hệ quả là Việt Nam sẽ bị mất niềm tin của những nước và những người
ủng hộ mình trên thế giới, và lãnh đạo Việt Nam sẽ bị mất nhiều niềm tin của
người Việt. Như thế, tương lai sẽ càng khó khăn thêm cho Việt Nam.
Có
lẽ bất cứ người Việt nào quan tâm về Hoàng Sa, Trường Sa và Biển Đông cũng mong
muốn Việt Nam có công hàm phản biện chính thức trước LHQ. Có lẽ họ đều cho rằng
đó là nghĩa vụ của chính phủ trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.
Người
dân không thể tự đưa ra công hàm chính thức trước LHQ - nghĩa vụ của chính phủ
là đại diện cho quốc gia trước LHQ và làm điều đó cho họ.
Nhưng
chính phủ Việt Nam
có sẽ làm không thì vẫn còn là câu hỏi mở.
Cho
đến nay, chiến lược của Việt Nam
để đối phó với Trung Quốc dường như là “nó đấm thì mình la, nó xoa thì mình
im”. Nhưng chiến lược đó chỉ có thể dẫn đến việc mất hết từng bước, vì chiến
lược của Trung Quốc là “đấm, xoa, đấm, xoa” cho đến khi họ giành được hết.
Trung
Quốc đã “đấm” bằng giàn khoan HD-981, cũng như họ đang “đấm” lực lượng cảnh sát
biển và kiểm ngư Việt Nam.
Việt Nam đã “la”, nhưng Trung Quốc “la” lại lớn hơn. Và Trung Quốc đã gửi Ủy
viên Quốc vụ Dương Khiết Trì sang “xoa”.
Đáng
lẽ Việt Nam phải giật sập
bẫy bằng cách gửi công hàm phản biện đến LHQ, nhưng phải chăng thay vào đó Việt
Nam
sẽ cúi đầu?
Nguồn:
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2014/06/140620_duong_danh_huy_comments.shtml
DienDanC
0 comments:
Đăng nhận xét