Tôi là Charlie

Chu Hảo

Cả thế giới bàng hoàng phẫn nộ trước vụ thảm sát vô cùng tàn bạo ở toà soạn báo biếm hoạ Charlie Hebdo ngay giữa thủ đô của đất nước mang biếu tượng thấm đượm khát khao muôn thuở của nhân loại : Tự do - Bình đẳng - Bác ái.

Tổng biên tập Stephane Charbonnier và mười một đồng nghiệp của anh không còn nữa, nhưng tinh thần Charlie là bất diệt : quyền tự do biếu đạt ý kiến riêng của mỗi các nhân (chứ không phải quyền tự do tư tưởng là sự việc xẩy ra trong bộ não người, không ai và bất kỳ bằng cách nào có thể ngăn cản được) là một trong những quyền thiêng liêng nhất của con người. Họ đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh tính mạng mình để phản đối đến cùng mọi biểu hiện của sự vi phạm quyền thiêng liêng ấy bằng các tranh biếm hoạ liên quan đến đến Đạo Hồi, chứ không phải là nhằm chống lại niếm tin tâm linh của thế giới Hồi giáo. Đối với họ sự châm biếm giải thiêng là không có vùng cấm, và là vũ khí hiệu quả nhất giải thoát u mê và chống lại cái xấu: tệ tham nhũng, nạn lộng hành quyền lực và sự thái quá của tôn giáo.

Ngày hôm nay hàng triệu người dân Pháp ở khắp đất nước đang rầm rộ xuống đường tuần hành như một hành động quốc gia lên án hành vi khủng bố của những kể cực đoan phi nhân tính và xiết chặt tình đoàn kết dân tộc bảo vệ quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận. Mỗi người một biểu ngữ " Tôi là Charlie " và một cây bút hướng cao lên trời.

"Tôi là Charlie" để nói lên rằng: Charb và một số đồng nghiêp của anh đã mất, nhưng mỗi ngưới dân Pháp đều có thể đứng lên đi theo con đường của các anh. Đã có lần Bộ trưởng Ngoại giao Pháp, ông Laurent Fabius ái ngại cho Charlie Hebdo trước sự đe doạ của những kẻ bị "chạm nọc": Liệu có nên đổ thêm dầu vào lửa ?. Nhưng charlie Hebdo không chùn bước, Charb tuyên bố: Thà chết còn hơn sống như lũ chuột, chết đứng còn hơn sống quỳ! Đấy là cái giá phải trả cho Tự do, rất đắt, nhưng không có gì cao quý hơn.

Một cây bút hướng lên trời cao đúng là biểu tượng tuyệt vời của khát vọng vươn lên Tự do của những người cầm bút. Chợt nhớ tới Tháp Bút bên hồ Hoàn Kiếm, trên đó có ghi tạc ý nguyện tâm can của nhà nho Nguyễn Văn Siêu "Tả thanh thiên". Các nhà văn nhà báo nước nhà vẫn thường lui tới chốn này, hãy nghĩ đến những cây bút được dương lên phía trời cao ở Paris hôm nay và nhớ lại ngòi viết "đâm mấy thằng gian bút chẳng tà" của cụ Đồ Chiểu năm xưa...

Chúng ta cám ơn những nhà lãnh đạo quốc gia và các chính khách Pháp đã ngay lập tức tuyên bố Charlie Hebdo là thành trì của Tự do và biểu tượng của nền tảng dân chủ của đất nước mình. Hoan nghênh Bộ Văn hoá Pháp đã viện trợ ngay một triệu Euro để tờ báo có thể tiếp tục xuất bản ngay trong tuần tới với số lượng phát hành lên đến một triệu bản. Những nghĩa cử ấy tương xứng với truyền thống văn minh của dân tộc Pháp.

Xin nhớ là ở Pháp có khoảng bốn triệu người theo Đạo Hồi với rất nhiều nhà thờ Hồi giáo và có nhiều thanh niên mang quốc tịch Pháp tình nguyện gia nhập nhà nước hôi giáo IS. Nếu có vấn nạn thì trước hết và sau cùng vẫn là ở cấp độ văn hoá. Dân tộc Pháp có đủ trí tuệ và bản lĩnh chính trị để giải quyết vấn đề bằng các phương thức dựa trên nền tảng các giá trị văn hoá chứ không phải bằng bạo lực. Mặc dù cũng có ý kiến cho rằng : nhân dịp này cũng nên bình tĩnh xem xét lại giới hạn của tự do ngôn luận và phải có thái độ tôn trọng đúng mức đối với các tôn giáo; nhưng điều đó không có nghĩa là quyến tự do biểu đạt ý kiến của con người sẽ được mang ra để mặc cả. Nhân loại tiến bộ đang lên tiếng...

Gs Chu Hảo

Hội An ngày 9 tháng 1 năm 2015

Chu Hảo

______________

Tác giả Chu Hảo là GS, TS, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ;

nguyên Chủ tịch Hội Hữu Nghị Việt - Pháp,
Hiện là Giám đốc Nhà xuất bản Tri thức (Chú thích của Tễu Blog)

DienDanCTM